تراونیکس
سنگ تراونیکس از سنگ های آهکی است و جزو سنگ های رسوبی دگرگون شده نیز محسوب می گردد. در واقع می توان گفت تراونیکس تلفیقی از سنگ مرمر و سنگ تراورتن می باشد.
سنگ ها همانند همه اشیا و موجودات دارای خواص مختلفی هستند، که براساس جنبه های مختلف و خواص مشترک دسته بندی می شوند.
مثلا سنگ ها از لحاظ نوع پیدایش به سه دسته آذرین، رسوبی و دگرگونی تقسیم می شوند.
از لحاظ ماشین آلات فرآوری آنها به ۲ دسته نرم و سخت تقسیم می شوند.
ولی مهمترین دسته بندی در صنعت ساختمان ، بر اساس محصولات پلاک کارخانه ها می باشد که به ۵ دسته کلی تقسیم می شوند. :گرانیت، مرمریت، تراورتن، چینی و مرمر.
این ۵ دسته ممکن است در بعضی از خواص مشترک و در بعضی متفاوت باشند ولی کاربری و معماری در صنعت ساختمان آن ها را از هم مجزا می نماید.
با این حال در طبیعت گروهی از سنگ ها یافت می شوند که دقیقا دراین ۵ گروه قرار نمی گیرند.
خصوصیاتی دارند که یا شبیه هیچ یک از سنگ های مذکور نیست و یا اینکه در خواص مکانیکی و فیزیکی و یا ظاهری شبیه و یا ترکیبی از ۲ گروه از سنگ های متعلق به گروه های ۵ گانه که قبلا آن ها را شمرده ایم هستند.
یکی از این دسته سنگ ها،گروهی هستند که به آنها تراونیکس (TRAONYX) می گویند.
تاریخچه سنگ
کلمه تراونیکس ترکیبی است از کلمه تراورتن (TRAVERTIN) و کلمه انیکس (ONYX) که همان طور که از اسم آن پیداست به گروهی از سنگها که مخلوطی از تراورتن و مرمر هستند ترااونیکس می گویند.بیشتر سنگ های موجود در طبیعت در سطح زمین را سنگ های آذرین تشکیل می دهد.
طی سالیان متمادی سنگ ها دچار فرسایش شده و توسط حرکت های سیال همانند رود خانه ها به مکانی منتقل می شوند و آرام آرام در بسترموجود به صورت لایه لایه رسوب می کنند و بعضا موادی هم بین لایه ها را پر کرده و نقش سیمان را بازی می کند.
بخاطر فشار زیاد در مدت زمان طولانی این لایه ها به هم می چسبند و تشکیل سنگ می دهد که به آنها اصطلاحا سنگ های رسوبی گفته می شود.
این سنگ های رسوبی در اثر فشارهای درون زمین و روی زمین و قرار گرفتن در کنار چشمه های آبگرم و ایجاد شرایط مناسب مرطوب دگرگون شده و چنانچه مواد اولیه تشکیل دهنده آن خاصیت تبدیل را داشته باشد، بلورهای کامل و یک سویه پیدا کرده و به سنگ مرمرتبدیل می شود.
به محصول نهائی سنگ دگرگونی می گویند. با اینکه مواد اصلی تشکیل دهنده اولیه آن تراورتن است ولی در خواص مکانیکی و ظاهری تفاوت های عمده ای با سنگ تراورتن دارند.
لذا می توان گفت چنانچه سنگ های تراورتن دچار دگرگونی شوند به مرمر تبدیل خواهند شد و یا اینکه می توان گفت مرمر همان تراورتن پخته شده است و یا اینکه تراورتن همان مرمرنابالغ است.
حال چنانچه در میانه این فرآیند دگرگونی و تبدیل تراورتن به مرمر از این معدن پرده برداری شود محصول تراونیکس است. یعنی قسمتی از آن تراورتن و قسمتی به مرمر تبدیل شده است. ولی تراونیکس از لحاظ خواص فیزیکی نه مرمر است نه تراورتن و محصول مستقل به حساب می آید.
معادن تراونیکس
سنگ تراونیکس تقریبا در اکثر معادن مرمر، تراونیکس هم یافت می شود و همین طور در بعضی از معادن تراورتن و معادن محدود هستند که تراونیکس خالص و به مقدار زیاد در ارتفاع مناسب در آن وجود داشته باشد.
به طور معمول سنگ تراونیکس مثل تراورتن ها (البته به شرط منظم بودن رگه ها) در کارخانه ای سنگبری به ۲ شیوه موجدار (VEIN CUT) و بی موج (CROSS CUT) بریده می شوند.
سنگ تراونیکس با فرآوری های مختلف همانند ساب خورده(POLISH) ، چرمی (BRUSH) و آنتیک (ANTIQUE) در بازار عرضه می شود.
این سنگ درمشخصه داشتن نقوشی پر رنگ و بعضا متفاوت کاملا شبیه تراورتن است و قسمت هایی از سنگ هم کاملا نور را از خود عبور می دهد. یعنی سنگ تراونیکس بر حسب خواصش بصورت گزینشی نور را از خود عبور می دهد و این موضوع صحنه های بدیع، جذاب و منحصر به فردی از زیبایی های طبیعت را به رخ می کشد.
سنگ تراونیکس که یک سنگ رسوبی نیمه دگرگون است در رنگ هایی نظیر قرمز، شکلاتی، زرد و سفید یافت می شود. این سنگ یک سنگ متخلخل و دارای نقوش و رگه های پر رنگ و واضح می باشد که با زیبایی منحصر بفرد خود در نمای داخلی و خارجی ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد.
تراونیکس به شکل موج دار و بدون موج برش داده می شود و افرادی که می خواهند نمایی همانند سنگ مرمر در ساختمان خود کار کنند اما بودجه کافی ندارند می توانند از تراونیکس که همانند مرمر ظاهری بلوری و شفاف دارد و می تواند نور را خود عبور دهد استفاده نمایند. سنگ تراونیکس از نظر زیبایی و جذابیت با سنگ مرمر برابر است.
یکی از بهترین و صحیح ترین استفاده هایی که می شود از سنگ تراونیکس کرد ، حالت بوک مچ (BOOK MATCH) این سنگ است که به فضا روح داده و با خطوط طبیعی و زیبای خود نقاشی هایی کاملا هندسی و ویژه را به وجود می آورد.
سنگ تراونیکس نماینده نسل سنگ های جدیدی است که نقوش آن کاملا نمائی طبیعی و جذاب را برای فضای بکار برده شده به ارمغان می آورد. طیف رنگی متنوع و نوع برش و فرآوری هایی متفاوت این سنگ چنانچه در اختیار یک طراح با ذوق و متبحر قرار گیرد قطعا نتیجه مطلوبی به همراه خواهد داشت . این سنگ ها به خاطر داشتن شخصیت رنگی و نقوش برجسته نمی بایست بدون طرح و ایده مناسب بکار گرفته شود چون در آن حالت ممکن است شلوغ و وحشی و زشت به نظر بیاید.
امروزه استفاده از این سنگ به صورت دکوراتیو اعم از گیوتین،پ روفیل و غیره رایج و داستانی مجزا به حساب می آید. در این زمینه کاملا فضا آماده همکاری نزدیک معماران و صاحبان سلیقه از یک طرف و تولید کنندگان سنگهای دکوراتیو از سوی دیگر است. امروز بیش از هر زمان دیگری این همکاری منافع جمعی را تامین خواهد کرد.
