بررسی وضعیت سنگ ایران
ایران پس ازجنگ با عراق وارد عرصه جدیدی شد بنام دوره بازسازی که بازار بسیار داغی را برای کل صنایع ایران در برداشت . این امر باعث شد که بدون توجه بر کیفیت و نحوه عملکرد و برنامه ریزی صحیح و اصولی بر تعداد کارخانجات فراوری سنگ هر روز افزایش یابد . به همین خاطر با توجه به تعدد کارخانجات و معادن مرتبط، بازار داخل باعث شد تا کمتر به صادرات بیاندیشیم .
پس از اتمام دوره بازسازی یواش یواش از آن بازار داغ کاسته شد و آن اشتباه رابا اشتباه دیگری بنام صادرات سنگ خام در صدد جبران شدیم که باعث شد در امر فراوری نسبت به دیگر کشورهای جهان عقب بمانیم. بازار داغ از بین رفت و حدود ۵۰۰۰ کارخانه با هزینه های بسیار بالا و سرمایه گذاری های کلان بر جای ماندند تاجایی که سال ۱۳۸۳ را میتوان اوج رکود صنعت سنگ کشور ایران دانست.
ایران در این سال پس از چین و هند در رتبه سوم تولید سنگ جهان قرار گرفته تولیداتی که اکثرا جایی در بازار جهانی ندارند و فقط باید در داخل مصرف شوند ولی متاسفانه میزان تقاضا با مبزان تولید برابری ندارد. این تولیدات در سنگ بریها و سنگ فروشی ها انبار شده و به دنبال مصرف کننده میگردند ولی از نگاه دیگر بازار جهانی هنوز تشنه سنگ است. کشورهایی که این بازار را پیدا و درک کرده اند در آمد بسیار کلانی را از آن خود کرده اند.
لازم به توضیح است که سنگ ایران دارای اهمیت ویژه ایست و خواهندگان خاص خود را دارد. چون این کشور دارای کلکسیونی از سنگ جهانیست ولی با توجه به پتانسیل های معدنی و سنگ بریهای ایران آنجایی را که باید در سطح جهانی داشته باشیم را نداریم. عمده صادرات ایران به صورت سنگ فراوری نشده است که دو اشکال اساسی دارد.
اشکالات اساسی صادرات سنگ
اول اینکه بخش اعظم سود راخریدار آن سنگ می برد و دوم اینکه ما در بخش فرآوری به نسبت در سطح جهانی عقب بمانیم. به طور مثال در سال ۲۰۰۱ میلادی کل محصولات سنگ طبیعی ۶۹ میلیون تن بوده که ۲۲ میلیون تن آن از اروپا و ۲۷ میلیون تن آن از آسیا بدست آمده و همینطور اروپا ۴/۱ میلیون تن واردات سنگ نرم داشته ولی همزمان ۶/۳میلیون تن صادرات داشته در حالی که آسیا ۷/۱ میلیون تن واردات داشته و همزمان ۰۰۰/۴۶۰ تن صادرات داشته که این نشان دهنده این است که اروپا با بیش از سه میلیون تن از آسیا در امر صادرات سنگ نرم در آن سال جلوتر بوده است. این در حالیست که صادرات اروپا اکثرا بصورت سنگ فراوری شده است و ارزش افزوده بسیار بالایی را در بر داشته است.
ولی به نظر من سال ۱۳۸۳ را میتوان نقطه شروع روشنایی چراغ صنعت سنگ ایران دانست. با نگاهی اجمالی به این سال در می یابیم که ۱-در این سال به نسبت سالهای قبل تعداد کارخانجاتی که به ماشین آلات فرآوری مدرن تجهیز شده اند به مراتب بیشتر و همینطور تعداد کارخانجات تازه تاسیس یافته که از تکنولوژی روز دنیا بهره می برند نیز به مراتب بالاتر از سالهای قبل است که این نشان دهنده این است که :
- صنعتگر به دنبال تولید صادراتی است
- برگذاری همایش ها و جلسات متعدد در بین صنعتگران، انجمن ها و اتحادیه ها در این سال نشان دهنده این است که همه در فکر چاره ای برای خروج از چالش بحران سنگ هستند
- آغاز عملیات احداث بزرگترین کارخانه سنگبری خاور میانه در زاهدان که توسط وزیر محترم صنایع و معادن کلنگ زده شد که این نشان دهنده این است که در این سال دولتمردان و دست اندر کاران دولتی نیز به فکر سرعت بخشیدن به روند رو به رشد این صنعت هستند و از حمایت های خود دریغ نخواهند کرد
- نمایشگاه سنگ اصفهان و رشد آن نسبت به سال ۸۲ نیز حاکی از این است استانی مانند اصفهان با بیش از ۲۰۰۰ واحد معدنی و سنگبری که یکی از بزرگترین قطب های سنگی ایران است نیز به فکر چاره برای خروج از وضعیت فعلی می باشند
- تخصیص بودجه ۱۸۰ میلیارد ریالی به استان لرستان جهت تجهیز کارخانجات سنگبری و احداث واحدهای جدید فرآوری مدرن در این سال
عمده اشکالات در یافتن جایگاه درخور
با نگاه به این ۵ مورد درسال ۸۳ در می یابیم که میتوان نقطه شروع حرکت صنعت سنگ کشور باشد و تکیه گاهی جهت شروع رشد ولی در کل باید هر از چند گاهی بایستیم و به گذشته این صنعت نگاهی دقیق داشته چون باعث میشود ایرادات و نقطه ضعف ها را دریابیم و برای بر طرف کردن آن چاره ای پیدا کنیم و به حرکت آن سرعت بیشتری ببخشیم به نظر اینجانب عمده ترین مشکلات این صنعت که باعث شده جایگاهی در خور شان در سطح جهانی نداشته باشیم عبارتند از:
- عدم نحوه صحیح استخراج
- عدم نحوه صحیح فرآوری
- نداشتن نمایشگاه سنگ معتبر در سطح بین المللی
- حمل نقل و بسته بندی
- عدم آگاهی به نیاز های بازار جهانی و استانداردهای آن ها
- عدم آگاهی در مورد سلیقه کشورهای مصرف کننده سنگ از نظر نوع و رنگ
- عدم آشنایی به موقعیت جغرافیایی کشور مصرف کننده
- عدم استفاده صحیح از بازار الکترونیکی
- عدم تبلیغات صحیح
- عمل نکردن به تعهدات بین المللی
- خلاقیت
- عدم برگذاری همایشها-سمینارهاوآموزشهای لازم
- عدم آشنایی با فرهنگ گروهی کار کردن
- قیمت ثابت
- عدم آشنایی با نحوه بستن قراردادهای بین المللی
- عدم حضور پر قدرت در نمایشگاه های معتبر خارجی
- در ایران سنگ یعنی کوپ-اسلب و تایل
- پایین آوردن قیمت تمام شده
- sort
- سنتی نگری
- درس گرفتن از کشورهای موفق در این رشته مانند ترکیه
این موارد باعث شده که کشورهای پیشرفته دیگر از این نقطه ضعف ما استفاده کرده و پلکان ترقی را با سرعت هر چه تمام تر پیموده و با استفاده از سنگ خام این کشور در آمدی بالاتر از نفت ما را به خود اختصاص دهند.
